Hayvanların Elektriği Ustaca Kullandığını Biliyor Muydunuz?
Elektrik kelimesini duyduğunuzda, muhtemelen elektrik hatları veya ev aletleri aklınıza gelecektir. Ancak elektrik sadece modern bir insan olgusu değil ve Dünya gezegeninden önce dahi vardı.
Elektrik sadece insan yapımı nesneler değil, elektrikle yüklü herhangi bir nesne arasındaki etkileşimleri ifade eder. Bu etkileşimler doğal dünyada birçok hayvan ve bitki arasında yaygın olarak bulunur. Pek çok durumda, doğal dünyada gördüğümüz şey statik elektriktir. Saçınıza bir balon sürttüğünüzde deneyimlediğiniz şey budur ve statik olarak yüklenir. Elbette ki aynı şey hayvanlar içinde geçerli.
Hayvanlar koşarken, sürünürken veya uçarken vücutları sürtünür ve bu onları tıpkı balonun kafanıza sürtmesi gibi şarj eder. Hayvanların bu şekilde oluşturabileceği yük miktarı şaşırtıcı derecede yüksektir. Birçok farklı tür, voltaj olarak ölçüldüğünde yüzlerce veya binlerce volt civarında yükler biriktirir. Bu, evdeki prizlerinizden çıkan voltajdan çok daha fazla olduğu anlamına gelir.
Peki bu statik elektriğin hayvanların hayatlarını yaşamalarına yardımcı oluyor mu? Cevap kocaman bir “evet”!
Pek çok hayvan üzerinden örnekler verilebilir. Birkaç dikkat çekici ve herkesin bir şekilde şahit olduğu canlılardan örnekler verelim. Kertenkelelerin ayaklarındaki statik yükler, yüzeylere yapışmalarına yardımcı olur ve böylece kolaylıkla duvardan koşabilirler.
Örümcekler statik elektriği seven canlılar arasında yer alıyor. Ağlarında elektrostatik yük kullanarak böcekleri çekerler ve ayrıca uçmak için de elektriği kullanırlar.
Bu arada elektrik kuvvetlerinden yararlanan sadece hayvanlar değil. Polenin, herhangi bir temas olmaksızın çiçekten böceğe veya kuşa atladığı biliniyor. Böcek veya kuşlarının statik kuvvetleri, çiçeğin birkaç santimetre üzerindeyken poleni havada çeker.
Birçok hayvan elektriği algılamada çok yeteneklidir
Bazı canlılar doğal olarak oluşan elektriği tespit etmek için duyusal sistemler geliştirmiş. Bombus arıları ve uçan sinekler, çiçeklerin etrafındaki elektriği algılayabilir ve bu bilgiyi hangi çiçeklerin en iyi nektar stoklarına sahip olabileceğini öğrenmek için kullanabilir.
Benzer şekilde, bal arılarının nerede yiyecek arayacaklarını birbirleriyle iletişim kurmak için statik olarak yüklü arı gövdesinin elektriksel iletimini kullanırlar.
Birçok insan yapımı elektrik kaynağının büyüklüğü, doğal elektrik kaynaklarından daha büyük değilse bile karşılaştırılabilir. Temel tozlayıcıların elektriksel duyularını bozguna uğratıyor veya henüz bilinmeyen başka yollarla doğal dünyaya müdahale ediyor olabiliriz. Bu elektriksel duyunun keşfi inanılmaz derecede heyecan verici olsa da, doğal dünyaya zarar verme ve rahatsız etme yolları hakkında gerçekten ne kadar az şey bildiğimizi de vurguluyor.
Yorumlar